Tüp Bebekte Dış Gebelik

Bebek bekleyen çiftlerin en çok endişe duyduğu konuların başında ektopik gebelik olarak da adlandırılan dış gebelik gelir. Dış gebelik, en genel ve basit tanımıyla, döllenmiş yumurtanın rahim dışındaki başka bir yere yerleşmesidir. Gebeliği anomaliye döndüren dış gebelik genellikle sperm ile yumurtanın bir araya geldiği fallop tüplerinde meydana gelir. Zamanında teşhis edilmediği takdirde anne adayının sağlığını ciddi oranda tehlikeye atabilir. Dış gebeliklerin büyük çoğunluğu tüplerde meydana gelmekte ve tüplerdeki yapısal bozukluklar bu riski artırabilmektedir. Yine de dış gebeliğin tüpler dışında da oluşabileceği bilinmektedir. Bu nedenle hem doğal yollarla hem de tüp bebek tedavisi ile çocuk sahibi olmak isteyenlerin dış gebelik hakkında bilgi sahibi olması önemlidir.

Dış Gebelik Nedir?

Gebelik, yumurtanın sperm hücresi tarafından döllenmesi ile başlar. Normal şartlar altında sperm hücresiyle birleşerek döllenen yumurta rahme doğru ilerler ve rahim duvarına tutunur. Dış gebelik olarak adlandırdığımız durumda ise döllenmiş yumurta kadın üreme sisteminde rahim boşluğunda değil, farklı bir yerde tutunur ve büyür. Dış gebelik ne sağlıklı ne de normal bir gebeliktir. Anne adayının sağlığını belirgin ölçüde tehdit edebilen dış gebelik teşhisinde kan ve idrar testlerinden yararlanılmaz. Dış gebelik genel olarak embriyonun fallop tüplerinde tutunup büyümesi ile karakterizedir. Ancak fallop tüpleri haricinde embriyo nadiren de olsa karın içine ya da rahim ağzına da tutunabilir. Rahim dışındaki herhangi bir bölge embriyonun tutunup sağlıklı bir şekilde gelişmesi için uygun anatomik özelliklere sahip değildir. Üstelik embriyo tutunmasının rahim dışı bir bölgede meydana gelmesi anne için ciddi sağlık komplikasyonlarını beraberinde getirebilir. Bu nedenle dış gebelik belirtileri hakkında farkındalığın sağlanması ve belirtilerin ortaya çıkması halinde zaman kaybetmeden kadın hastalıkları ve doğum uzmanları tarafından muayeneye başvurulması gerekir.

Dış Gebelik Belirtileri Nelerdir?

Dış gebelik başlangıç aşamasında herhangi bir belirtiye neden olmayabilir. Bazı kadınlarda en erken dönemde dahi çeşitli belirtiler gözlemlenebilir. Erken dönem belirtileri adet döneminde gecikme, göğüslerde hassasiyet ve mide bulantısı gibi hamilelik semptomları ile sınırlıdır. Bu süreçte bir gebelik testi yapıldığında sonuç pozitif çıkar. Embriyo rahim dışı bir bölgeye tutunup büyüdüğünde semptomlar belirgin hale gelebilir. Dış gebeliğin sıklıkla görülen ilk belirtileri hafif vajinal kanama ve pelvik bölge ağrısıdır. Fallop tüplerinden kan sızarsa ani bağırsak hareketleri ve omuz ağrısı gibi şikayetlerle karşılaşılması mümkündür. Spesifik semptomlar kanamanın toplandığı bölge ve etkilenen sinirler doğrultusunda değişebilir. Döllenmiş yumurta fallop tüplerinde büyümeye devam ederse tüplerin yırtılmasına neden olabilir. Bu durumda karın içi bölgesinde de kanama ortaya çıkabilir. Hayatı riske sokabilen bu komplikasyonlar baş dönmesine ve şoka neden olabilir. Omuz ağrısı, bayılma hissi, vajinal kanamaya eşlik eden şiddetli pelvik ağrı olması durumunda acil tıbbi tedaviye başvurulması gerekir.

Dış Gebelik Neden Olur?

Dış gebeliğin en yaygın türü, gebeliğin tüplerde oluşmasıdır. Fallop tüpünün enfeksiyon nedeniyle hasar görmesi ya da şeklen anomali barındırması döllenmiş yumurtanın rahme giderken sıkışmasına neden olabilir. Bu noktada hormonal dengesizliklerin veya döllenmiş yumurtanın anormal gelişiminin de etkisi bulunabilir. Dış gebelik oluşumu için çeşitli risk faktörlerinin varlığından da bahsedilmesi mümkündür.

• Geçmiş dönemde dış gebelik öyküsünün bulunması,
• Cinsel yolla bulaşan hastalıklar,
• Tüplerden ameliyat olunması,
• Doğum kontrol yöntem tercihi,
• Sigara kullanımı ve
• Fertilite tedavilerinin dış gebelik için risk faktörleri arasında bulunduğu ifade edilebilir.

Tüp bebek tedavisi ile dış gebelik arasında bağlantı bulunabilmektedir. Her ne kadar yardımcı üreme tekniklerine başvurulduğunda embriyo doğrudan rahme yerleştirilse de bazı kadınlarda tüp sorunları olabilmekte, tüplerde bir miktar açıklık bulunabilmektedir. Embriyo rahme transfer edildikten sonra rahimden fallop tüplerine ilerlemesi tüp bebek tedavisinde de dış gebelik riskini gündeme getirebilmektedir.

Tüp Bebek Tedavisi Sonrası Dış Gebelik

Tüp bebek tedavisinden sonra dış gebelik ihtimalinin bulunduğu ve hatta tüp bebek tedavisi sonrası dış gebelik riskinin artış gösterebileceği ifade edilebilir. Doğal yollar ile oluşan gebeliklerden daha yüksek bir riskin bulunmasının nedeni tüp bebek tedavisine başvuran kadınların birçoğunda tüp sorunlarının varlığıdır. Bu nedenle tüp bebek tedavisi dahilinde embriyo transferi yapıldıktan sonra dış gebelik ihtimalinin mutlak surette göz önünde bulundurulması gerekir. Tüp bebek tedavisinden sonra gebelik teşhis edilmişse ancak rahim içerisinde gebelik görüntülenemiyorsa dış gebelik tedavisine başvurulması önem arz eder. Bu tedavi genellikle cerrahi yöntemle gerçekleştirilir. Bazı kadınlarda dış gebelik kendiliğinden ya da reçete edilen ilaçların alınmasıyla da sonlanabilir.

Tüp Bebek Tedavisi Sonrası Dış Gebelik Hangi Belirtilere Yol Açar?

Tüp bebek tedavisi sırasında embriyo transferi tamamlanınca, gebelik testi için yaklaşık 12 gün beklenmesi gerekir. Transfer sonrası bu süre geçtiğinde kan testi yapılır. İlk gebelik testi tamamlanınca bir diğer test 48 saat sonra yeniden yapılır. Gerçekleştirilen ikinci test sonrasında kan değerleri istenen seviyeye yükselmediyse dış gebelik ihtimaline karşı yakın takip başlatılır. Diğer bir senaryoda ikinci test sonrasında istenen değerler yakalanırsa ultrasonografi için ortalama 2 haftalık bir sürecin geçmesi gerekir. Ultrasonografi sırasında rahim içerisinde gebelik kesesinin görülmesi gerekir. Gebelik kesesine rastlanmadığında takip devam eder ve dış gebelik netleşince tedavi süreçlerine başvurulur. Tüp bebek tedavisi sonrası dış gebelik teşhis edilirse her zaman bir tedavi gerekmeyebilir ve gebelik kendiliğinden sonlanabilir. Bazı durumlarda ilaç ya da cerrahi tedavilere başvurulması mümkündür. Cerrahi tedavi sırasında laparoskopik yönteme başvurulur.

Tüp Bebek Tedavisi Sonrası Dış Gebelik Oluşmuşsa, Yeniden Tüp Bebek Tedavisi Uygulanır mı?

Tüp bebek tedavisi sonrası dış gebelik yaşayan kadınların öncelikli olarak tedavi süreçlerinin tamamlanması gerekir. Tedavi sonrasında birkaç ay boyunca iyileşme sürecinin sonlanması ve çiftlerin sürece psikolojik anlamda da hazırlanması beklenir. Daha sonra tüp bebek tedavisine yeniden başvurulması mümkündür. Youtube Kanalıma Abone Olabilirsiniz